Degustatieverslag Château Potensac jaargangen 2011 – 2016 – dd. 25/01/2019

Doel van deze degustatie: een verticale degustatie (=wijnen van eenzelfde domein maar uit verschillende jaargangen) is altijd een uitdaging voor de samensteller. Het ontbreekt meestal aan voldoende “mogelijkheden” bij de reguliere wijnhandel. Zo hebben wij voor onze 2 vorige ‘verticalen’ de wijnen aangekocht op het domein zelf. Zij hebben meestal wel nog voldoende jaargangen in stock. Voor de startdegustatie van ons nieuw werkjaar hadden wij ons oog laten vallen op 6 jaargangen van Château Sociando-Mallet, kasteel dat elk jaar opnieuw kan uitpakken met lovende kritieken van de wijncommentatoren. Helaas waren bij bestelling al enkele jaargangen niet meer beschikbaar. Gelukkig vonden wij een alternatief bij het Château Potensac in Médoc (Bordeaux). In België verkrijgbaar en miraculeus genoeg nog 6 opeenvolgende jaargangen ook. Samen met (voor Bordeaux dan toch) nog betaalbare prijzen. Het bestuur heeft deze uitgelezen kans met beide handen gegrepen.

Het feit dat er 6 opeenvolgende oogstjaren (2011 tot 2016) kon worden aangeboden inspireerde onze wijnmeester om een masterclass te houden die het belang van de invloed van weersomstandigheden tijdens de groei, vruchtzetting, rijping en oogst nauwkeurig toe te lichten en de beslissingen die de regisseur moet maken in functie van de oogstkwaliteit. Voor meer details verwijzen wij graag naar de bijgevoegde en uitgebreide Powerpoint presentatie die alle facetten van de wijncyclus over een periode van 10 jaar in Bordeaux aan bod laat komen.

De wijnen werden aangekocht bij de wijnhandel van Jacques Thienpont in Etikhove. (www.thienpontwine.com) . Zoals wijnliefhebbers weten is dit een familie die meerdere domeinen in de regio Bordeaux in bezit heeft en daardoor uitstekende contacten met de plaatselijk ‘négociants’ onderhoudt. Hun jaarlijkse cataloog is een reis door de wijnwereld.

Wij ontvingen volgend degustatieverslag. De redacteur van dienst liet ons fijntjes weten dat hij per definitie geen bordeauxliefhebber is maar dat hij voor de wijnclub een uitzondering wou maken op basis van zijn verrassende proefnotities.

Ter plaatse werd besloten om de wijnen te degusteren in omgekeerde volgorde = van jong naar oud(er). De volgende afkortingen zijn hierna van toepassing:

Cs = cabernet sauvignon / m = merlot / cf = cabernet franc / pv = petit verdot

  1. Château Potensac 2016. 39% cs, 44% m, 15% cf, 2% pv – oogst van 5 tot 19 okt. (€ 26.10)

Zeer donker ingekleurd, jonge, paarse rand niet briljant maar ook niet dof. In de neus een mix van hout en kruiden, een beetje zoethout en zwart rood fruit op de achtergrond. Na stevig walsen nog tonen van verse vijg en tabak. Complex? Jazeker!

Verrassing in de mond met een frisse, fruitige aanzet, vol en krachtig. In het middenstuk fluwelig en een mooie balans tussen fruit en zuur. Tannine? Perfect ingebed in het fruit! Prachtige structuur die mooi opgebouwd is. Een wijn die je per alinea zou kunnen ‘lezen’. Het rijpe complexe fruit gaat mee tot in de finale. Een wonder van de natuur, perfect geregisseerd door een vakman en verdient een topkwotatie. (Score 18,5/20)

  1. Château Potensac 2015. 38% cs, 45% m, 17% cf, – oogst van 25/9 tot 10/10. (€ 21.40)

Qua kleur vergelijkbaar met 2016: stevige inkleuring, de meniscus oogt roder en is niet zo paars als de vorige wijn. Hij is ook wat breder. (Nog even herhalen: die 2016 had gewoon géén meniscus). Het zijn natuurlijk maar minuscule verschillen maar ja, in deze fase van de sessie worden de wijnen bijna met een vergrootglas bekeken. De aanzet in de neus is strenger, minder rijp fruit, minder volumineus en raar maar waar, presenteert wat minder zoethout en vanille.

Aha! De 2015 overtuigt ons meteen in de aanzet: smakelijk, rond en gul, krachtig ook en opnieuw een perfect huwelijk tussen fruit en zuren. Voor de tannines heeft de wijnmaker blijkbaar een toverstokje: ook in deze wijn zijn de tannines aanwezig maar niet hard, niet groen, niet ruw maar ondersteunend en bijna zijdeachtig. Alhoewel, alhoewel… in de finale toch een licht “schuurpapiertje” te ontwaren. Prachtige wijn, het moet gezegd maar je proeft ‘m wel meteen na de 2016 en dan zijn er verschillen, hoe marginaal ook, vast te stellen. Drink je deze wijn zonder de 2016 geproefd te hebben ga je even gelukkig het restaurant buitenwandelen. Laat het me met een boutade duidelijk maken: het is niet omdat de juffrouw van het 5e leerjaar niet zo lief lacht dan die van het 6e, dat ze daarom minder goed les zou geven… score 17.5/20

  1. Château Potensac 2014. 39% cs, 40% m, 18% cf, 3% pv – oogst van 25/9 tot 16/10. (€ 22.40)

Tja, zelfde regisseur en dus is het kleurverschil met de 2 vorige wijnen miniem. Wel opvallend, in tegenstelling tot de 2 vorige wijnen, heeft deze wijn meer schittering en is ook de meniscus teruggedrongen (zie wijn 2). Mooie kleur. Absoluut! In de neus is deze wijn wat aangenamer en minder streng dan wijn 2 en heeft eerder de rondeur en de gulheid van wijn 1. Mooi gedoseerd hout, fijne kruidigheid en Mediterraan vruchtenpalet (vijg, dadel, laurier). Een fijne en complexe neus!

Frisse en krachtige aanzet, rond en fluwelig zacht, nergens hard, goed stevig in het fruit, frisse zuren en weer die perfecte, fijne tannines die de wijn een superieur cachet geven. De complexiteit van deze wijn trekt door tot in de boeiende finale. Deze wijn kan zeker wedijveren met jaargang 2016 en is nu al, verbazend genoeg, op dronk. Een Klasbak (met hoofdletter K) die de 2015 wel wat overschaduwt… (score 18/20)

  1. Château Potensac 2013. 49% cs, 30% m, 20% cf, 1% pv – oogst van 1/10 tot 15/10. (€ 19.50)

Voor deze wijn waren we gewaarschuwd. Onze onovertroffen wijnmeester wist ons via statistieken tabellen en getuigenissen aan te tonen dat de weersomstandigheden in Bordeaux gedurende het jaar 2013 totaal nefast waren om een goede oogst binnen te halen. Huilen met de pet op voor sommige wijndomeinen . Maar dit is een vergelijkende degustatie dus laat ons zien en proeven wat de wijnmaker van dit boeiende château ons in dit rampjaar kan aanbieden: eerste indruk: onze vrees is onterecht! Deze wijn verdient het gewoon om correct en zonder vooroordelen te worden gewikt en gewogen. Hij stelt zeker niet teleur in de kleur: nog diep ingekleurde kleurkern. De rand en de meniscus zijn inderdaad wat minder ingekleurd maar verdedigen hun blazoen op uitstekende wijze (wij hebben vroeger andere wijnen uit dit moeilijke jaar moeten beoordelen en die waren minder succesvol). De geur is ronduit zeer mooi: lekker fruit, het hout (opnieuw) zeer goed gedoseerd, redelijk complex toch wel. Het hout neemt hier de bovenhand van het fruit maar het geheel van aroma’s blijft verbazend lekker.

Wat een wijnmaker zeg! Diepe buiging voor wat hij hier met deze 2013 in ons glas kan toveren. Roeit in dit, voor iedereen in Bordeaux, moeilijk tot lastig wijnjaar tegen de stroom in en tovert een zeer mooie en smakelijke wijn in ons glas: ronde aanzet, beheerst fruit maar wel aanwezig, geen uitgesproken en alleenstaande zuren. Voldoende maturiteit en textuur. Het zou een zonde zijn om deze wijn te gaan vergelijken met de jaargangen 2016 tot 2014 maar wat een mooie wijn in ons glas toch! Een wijn met een mooi evenwicht en met fraîcheur, met finesse, met een zekere complexiteit. Akkoord, minder body, minder ‘vlees aan de haak’ maar compenseert dit door een speelse, fruitige toets (aardbei vooral ). Je zou nu wat hardere tannines verwachten maar neen hoor, opnieuw is dit aspect perfect onder controle. De finale is geen vuurwerk maar stelt toch niet teleur. Ook in dit door iedereen verguisde oogstjaar tovert dit kasteel een smakelijke en complete wijn op tafel en dat is een huzarenstukje! Proficiat! (score 16/20)

  1. Château Potensac 2012. 33% cs, 48% m, 19% cf, – oogst van 03/10 tot 17/10. (€ 21.85)

Ik ben tijdens het proeven van de 4 vorige wijnen al enkele keren van mijn sokken geblazen door een uitgesproken aspect of onverwachte meerwaarde van de wijn in kwestie. Maar ook nu weer laat ik mij aangenaam verrassen, nu door de kleur: dit is de diepste kleur van de 5 wijnen! De wijn presenteert zich zonder meniscus en met nog een superjeugdige, paarse reflectie in de tonus. Een kunststukje voor een 2012. De neus is wat strenger, wat strakker met iets meer nadruk op de zuren dan op het fruit. Geeft wel een aangename, goed beheerste houttoets in de plaats. Op de achtergrond heb je wel een klein fruitaccent en ook een fijne kruidigheid (tijm & laurier). Dat alles tovert een ander accent in de wijn maar is niet minder smakelijk.

In de mond sta je toch weer even versteld van de kunstgrepen van de regisseur. Wat een smakelijke wijn is dit in de aanzet. Vanaf het begin heb je rondeur, fraîcheur met een fijne fruitstructuur (framboos), goed verweven houttoets, frisse zuren en ongelooflijk sappige tannines. Een mooie en kruidige finale bekronen de wijn die nog geen spatje veroudering heeft. Integendeel, de wijn is nu nog in opbouw en heeft nog een progressie van 6 à 8 jaar. Supergoeie wijn met het voordeel dat je hem probleemloos nog enkele jaren mag vergeten in je kelder. Vakmanschap is meesterschap !! (score 17.5/20)

  1. Château Potensac 2011. 34% cs, 52% m, 14% cf, – oogst van 14/09 tot 29/09. (€ 22.80)

Laatste wijn van de proefsessie. Qua kleur wordt de beschrijving eentonig alhoewel het steeds boeiende wijnen qua kleur zijn: voor deze 2011 noteer ik een dieprode kleur en een redelijk jonge rood-paarse rand bekroond met een mooie schittering. In de neus vind ik de ‘bordeauxgeur’ terug die ik in mijn jonge proefjaren in mijn geheugen had opgeslagen: braambessen in combinatie met grafiet en aardse tonen: keien, teelaarde, compost. Het hout is aanwezig, niet uitbundig maar fijn ondersteunend.

In de mond wordt het handelsmerk van Potensac doorgetrokken: een mooie en zachte aanzet, rond en verleidelijk. Daarna wordt de ‘powerbank’ aangesloten: fruit, zuren en tannine in perfecte balans. Door de vakkundige beheersing van deze 3 componenten krijgt de wijn een fraîcheur en een finesse mee die quasi onopgemerkt de ruggengraat van deze wijn vormen. Ik herhaal nogmaals; wat een wijnmaker! En dan volgt de ‘afwerking’: de finale bundelt alle componenten tot een complete en complexe wijn. ‘Keigoe’ en het zal verdomd moeilijk zijn om hier na afloop een winnaar van de 6 jaargangen aan te duiden.

Conclusies:

  1. Dit is een kasteel dat je als consument blind kan vertrouwen. De ‘goede’ oogstjaren waren vanzelfsprekend uitstekend, de ‘minder goede’ jaren hoefden daar niet veel voor onder te doen. Zelfs het ‘rampzalige’ jaar 2013 scoort hier nog een 16/20. Het gezegde dat je een goede wijnmaker herkent aan zijn wijn die hij maakt in een ‘slecht’ jaar gaat voor dit domein zeker op.
  1. Dat klimatologische omstandigheden de kwaliteit van de wijn beïnvloeden is een open deur intrappen. Maar als je deze stelling – zoals wij met deze degustatie hebben gedaan – wetenschappelijk gaat ontleden met statistieken, metingen en resultaten over een tijdspanne van 10 jaar dan kom je tot de vaststelling dat een moderne wijnmaker niet meer “ à l’ancienne” kan werken maar zich moet wapenen met moderne apparatuur en software zowel in de wijngaard als in de ‘chai’ om de natuur steeds een stapje voor te blijven.
  1. In onze degustatie kwam de relatie tussen tijdstip van bestuiving, vruchtzetting en oogstperiode nauwkeurig in beeld. De oogstdatum zegt veel over de groeicyclus die de plant dat jaar heeft doorgemaakt maar voor de wijnbouwer is dàt misschien de belangrijkste beslissing van het jaar.

De beste wijn: Na afloop werd de leden gevraagd om hun voorkeurwijn op te geven. Het werd een spannende race met een onverwachte winnaar: jaargang 2016 (9 stemmen) werd op de streep geklopt door jaargang 2011 (10 stemmen). Eervolle vermelding voor de jaargangen 2012 en 2014.