Doel van deze degustatie:
Je kan als bestuur nog zo goed je huiswerk maken en je organisatie plannen, toch bestaat steeds de mogelijkheid dat een externe factor roet in het eten komt gooien. Door agendaproblemen hebben wij geplande degustaties moeten omwisselen met als gevolg dat de geplande proefsessie voor Rioja naar juni werd verplaatst en het bestuur niet tijdig de degustatie van mei kon organiseren.
Over naar plan B (of was het C?) De afspraak voor mei bruutweg annuleren was geen optie. Dan moet je als bestuur kort op de bal spelen en inventief te werk gaan. Hoe organiseer je een interessante degustatie zonder theoretische voorbeschouwing of informatie?
Die werd gevonden indien we de rollen eens omdraaiden. Je kan geen wijnlijst in handen krijgen of je wordt als wijnconsument om de oren geslagen met de ‘awards’ en de wijnkritieken die bepaalde wijnen opleverden. Meest bekend (en soms berucht) is The Wine Advocate met Robert Parker in de hoofdrol. Een wijnchroniqueur die wijndomeinen maakt (en kraakt). Parker is niet alleen. Veel wijnschrijvers worden blindelings geloofd. Vele gidsen verdienen er goed hun boterham (met beleg) aan. En in sé is het makkelijk : “wijn bestellen = Robert Parker bellen”. Niet alle recensenten zijn a priori te wantrouwen. Er zijn uiteraard goede en minder goede gidsen. Belangrijk is of zij in totale onafhankelijkheid kunnen werken en schrijven. In Frankrijk is de Guide Hachette een standaard. In Italië zijn er 2 betrouwbare gidsen : de Gambero Rosso en de Bibenda. Duizenden wijnen worden geproefd en krijgen een beoordeling. In de Gambero Rosso werkt men met glaasjes (3 is het maximum) in de Bibenda zijn dat druiventrosjes en is 5 het hoogst haalbare.
Wij wilden met deze proefavond nagaan of een bepaalde wijngids juist proeft en of hun notities en kwaliteitsnormen overeenstemmen met onze bevindingen. De critici bekritiseerd, zeg maar.
In eerste instantie hadden wij ons gefocust op de resultaten van de Gambero Rosso. Alle proefflessen zouden de hoogst mogelijke score, “3 bicchieri” moeten hebben. Dat was toch al de top. Tot we vaststelden dat sommige door ons weerhouden wijnen ook werden becommentarieerd door andere gidsen. Dus alle wijnen uit onze selectie moesten niet alleen de bekende 3 glaasjes uit de Gambero Rosso hebben maar minimaal ook 4 druiventrosjes uit de Bibenda.
Met dit criterium zouden we allicht geen slechte of bedroevende wijn kunnen schenken.
Of dit zo was leest u in onderstaand proefschrift van één onzer leden.
Bij de keuze van de te proeven wijnen werd ook rekening gehouden met regionale spreiding (van zuid tot noord), bij voorkeur wijnen uit regio’s die moeilijk aan bod komen in onze wijnclub en in een budgettair aanvaardbare prijsklasse (tot 30 euro)
We proefden :
- 1 topprosecco (Cartizze)
- 3 witte wijnen
- 5 rode wijnen
In een prijsvork van 10 tot 30 euro
1) Villa Sandi “Vigneto la Rivetta” prosecco spumante di Valdobbiadene superiore di Cartizze DOCG 2017 – (€ 27.35)
Bleekgeel met superfijne belletjes maar weinig cordon. Fruitige aanzet met perziktoetsen en een beetje citrus. Geen ‘overdonderende’ neus moet ik zeggen. In de mond een frisse, volle en smakelijke aanzet met een explosie van microscopisch kleine belletjes die een supergevoel geven. Je hebt de indruk dat de wijn enigszins naar molligheid trekt maar de fijne zuren houden de zaak onder controle. Mooie, fruitige finale met – dankzij de glera – een wat ronde afdronk. Een ‘genietspumante’ die je openmaakt op een zwoele zomeravond voor je beste vrienden (of je geliefde) maar zonder maaltijd.
(onze score qua glaasjes : 2 bicchieri)
2) Terre Stregate (Campania) “Svelato” Falanghina del Sannio DOP 2017 (€ 11.08)
Bleekgeel met groene hint. Mini koolzuurbelletjes aan de rand. Fruitige neus met opvallende citrus en amandeltoets. Lichtjes kruidig en rokerig.
Frisse, smakelijke aanzet. In 1e instantie fruitig (appel). Daarna wordt de wijn complexer met een mooie diepte, goed opgebouwd en met fijne zuren. Opnieuw wat aangename amandelbitter in de afdronk. Goed gemaakte wijn en vooral een gastronomische alleskunner.
(onze score qua glaasjes: 1 bicchiere)
3) Az. Agr. Umani Ronche (Marche) “Vecchie Vigne” Verdicchio dei Castelli di Jesi” – Classico Superiore DOP 2016 (€ 14.13)
Mediumgeel met goede kleurkern en vette tranen. Een ‘uitnodigende’ kleur! Ook in de neus een Italiaanse verleider: complex in de aanzet, zeer fruitig met perzik in de hoofdrol. Een opvallende kruidigheid (munt) en daarna nog een ‘rondere’ surplus van kruisbes en kiwi.
Ook in de smaak is de wijn een fruitbom – maar goed gedoseerd en met ondersteunende zuren. Ook deze wijn heeft een ferm middenstuk, goed gestoffeerd en vrij stevig voor een witte wijn. Wat opvalt aan deze wijn is de lengte die zich vooral uit in de finale. Geen ‘meesterstuk’ maar wel een uitstekend gemaakte witte wijn die zich vooral profileert als een maaltijdwijn omwille van zijn magistrale zuren. (onze score : 2 bicchieri)
4) Az. Agr. Volpo Pasini (Friuli) “Zuc di Volpi” Friuli Colli Orientali DOP – sauvignon 2017 (€ 19.83)
Lichtgeel met een brede kleurkern, meer dan correcte kleur. Complexe aanzet, gedomineerd door kruiden: grassig maar zonder het bittere, groene aspect, zeker geen buxus…! Wel een fijn, nootachtig aroma.
In de mond opent de wijn met een volle, ronde aanzet zonder een zweem van zoet. Glad. Satijn. Soft. Fijn. Fruitig. 5 trefwoorden die de smaak typeren. Met nog daarbij ragfijne zuren, een perfecte balans en een verbazende hoeveelheid materie is dit een voorbeeld van een quasi perfect gemaakte wijn die tot in de finale zeer complex is met superlange afdronk. Een ambassadeur voor zijn (minder bekende) regio!
(onze score 3 bicchieri!)
5) Librandi s.p.a. (Calabria) “Gravello” Val di Neto rosso IGT 2016 (€ 17.90)
Ook in het zuidelijke Calabria is de cabernet sauvignon doorgedrongen en werd in deze cuvee geassembleerd met de lokale gaglioppo (40/60 verhouding). In ons glas een donkerrode wijn met lichtere kern en brede, rozig-paarse meniscus. Vette tranen. De wijn opent met een opvallende en uitbundige neus die eerst rood fruit (kriek) aangeeft, later aangevuld met kruiden type zoethout, peper, kaneel en een fijne cedergeur.
In de mond een wijn die van aanpakken weet met eerst rijp fruit in de aanzet. Gevolgd door zuren en wat strenge tannines. De 12 maand vatopvoeding is te merken maar is hoegenaamd niet dominant. Er is lengte en complexiteit in deze wijn die zich vooral uit naar de finale toe. Geen wijn voor ‘tannine-haters’ maar wel een wijn die nu nog in zijn kinderschoenen staat en nog enkele jaren rust vraagt om zich verder te ontplooien. Momenteel enkel te genieten met een lekkere pasta waar de kaas de tannine zal verzachten of een stevige Vlaamse stoofpot.
(onze score : 1 bicchiere)
6) Az. Agr. Illuminati (Abruzzi) “Zanna” Montepulciano d’Abruzzo Riserva DOCG 2013 (€ 18.20)
Vergeet in Italië lichtgekleurde rode wijnen. Ook in deze fles tref je een donkerrode wijn met diepe kleurkern en quasi geen meniscus. De wijn oogt fraai in het glas met een meer dan correcte kleur. Een aangename eerste kennismaking! Zelfde gevoel met de 2e proef?
De neus opent met een houttoets maar eerder kastanje of ceder dan eik. (de wijn heeft vlgs. onze technische fiche 24 maand vatrijping – op grote houten foeders – gekregen). Bij de eerste indruk komen ook wat kruiden mee naar voor en daarna impressies van zoethout, peper en tijm. Het fruit is aanwezig maar in de 2e lijn (vooral kers).
In de mond zet het kruidenfestival zich verder. Het (zwarte) fruit blijft op de achtergrond. De fijne zuren zorgen voor fraîcheur en finesse. Wel een stevig middenstuk met goed versmolten tannine en goede balans. De finale is lang maar wordt verrassend genoeg gedomineerd door het fruit en zuren. Een absolute maaltijdwijn maar zo goed gemaakt dat ie z’n 3 glaasjes zeker verdient!
(onze score : 3 bicchieri)
7) Di Majo Norante (Molise) “Tintillia” Riserva DOC 2016 (€ 19.22)
De kleur kunnen we kort samenvatten : identiek aan wijn 6. Even attractief! Maar wat een neus zeg! Het zoethout en de drop springen er bij wijze van spreken bijna uit! Dan komt het fruit. Ook in de overtreffende trap: braambes en framboos (niet toevallig twee vruchten met een enorm smaakprofiel). Complex, complex, complex…. Flirt zelfs een beetje met wat zoet.
Zoals verwacht rond en soepel gevoel in de mond. Eerst nog wat boerenjongens (maar zonder de alcoholtoets), daarna een gevarieerd kruidenboeket met fijne houttoets. Alle componenten goed versmolten. De tannines zijn wel degelijk aanwezig maar zacht en ondersteunend. En voor een Italiaanse wijn… zachte zuren. Complexe finale met lange afdronk. Opnieuw een dijk van een wijn, anders in zijn genre dan de vorige wijn maar wel perfect gemaakt.
(onze score 3 bicchieri)
8) San Patrignano (Emilia-Romagna) “Montepirolo” colli di Rimini DOP 2016 (€ 23.28)
Had ik nu een nieuwe inktpatroon besteld of vergis ik me? Tjonge, wat is dit voor een donkere kleur? En dat op basis van een klassieke Franse assemblage met hoofdzakelijk cabernet sauvignon, aangevuld met 15% merlot en 5% cabernet franc. Dit is wel een heel donkere wijn maar niet somber, mooie schittering in het glas, bijna zwart met jonge, paarse rand. Geen meniscus en vette, ingekleurde tranen. Maar wenen om deze kleur doe ik zeker niet.
Wat vertelt ons de neus? Jonge wijn! Qua fruit nog in z’n kleuter- of tienerjaren. Braambes, kers, zwarte bes. Intrigerend! Kruidigheid? Ja, maar niet uitgesproken.
In de mond niet meteen dat fruitgeweld dat we in de neus hadden. Onze eerste indruk is elegantie, finesse en materie. Door het fruit balanceert deze wijn wat op de rand van zoet, laat ons misschien eerder van ‘rondeur’ spreken. Toch nog eens naar het jaartal gepiept: 2013 en nog steeds zo’n jong geweld! Fijne textuur in het middenstuk met versmolten tannines eindigend in een mooie, complexe finale. In de afdronk toch even een onverwachte por van de tannines maar dat is slechts een kwestie van tijd – of van het juiste gerecht.
(onze score 3 bicchieri)
9) Famiglia Cotarella (Lazio) “Montiano” Lazio IGP 2014 (€ 29.39)
Italianen worden – zeker in de sportwereld – bestempeld als ultra-chauvinisten maar we merken in deze degustatie toch dat er producenten zijn die ipv de autochtone Italiaanse rassen te gebruiken er ook regelmatig Franse variëteiten worden aangeplant. Deze cuvee is op basis van 100% merlot en heeft 12 maand gerijpt op Franse barriques. Niet zo vreemd als je weet dat de regisseur, Renzo Cotarella, raadgever is op diverse domeinen van de familie Antinori, hetgeen zich vertaalt in het toch wel stevige prijskaartje.
In het glas: Een even zwarte/ingekleurde wijn dan wijn 8, wel met een tikje veroudering in de meniscus. In de neus: vergelijkbare complexiteit dan vorige wijn, even jong, even kruidig maar nu wel met merkbare houtopvoeding, animale toetsen (leder) en wat vegetale tonen (gesausde tabak).
In de mond: duidelijk een wijn met – excusez le mot – ballen. Jong zwart fruit (zwarte bes, kersen). Vlezig van textuur; het hout minder op de voorgrond dan in de neus. Nog stevige tannines, wel goed rijp. Krachtige wijn. Potentieel te over. Nu niet de grote elegantie of verfijning, daarvoor is de wijn nog wat te jong. Zal ongetwijfeld openbloeien binnen enkele jaren. Zit nu nog wat geprangd tussen het jonge fruitgeweld, de houtopvoeding en strakke tannines. De finale licht evenwel al een tip van de sluier op en is veelbelovend complex. Zeer lange en blijvende afdronk. Afblijven is de boodschap! Nog 4 à 5 jaar geduld. Grote wijn voor grote gelegenheden.
(onze score : 3 bicchieri)
Zoals gebruikelijk werd na de proefsessie een “beste keuze” aangeduid.
In wit een verrassende uitslag: De verdicchio dei castelli di Jesi van Umani Ronche behaalde evenveel punten als de Zuc di Volpi van Pasini. In feite 2 tegenpolen qua wijn maar die toch evenveel proevers konden bekoren.
In rood was er een duidelijke winnaar met de tintilia van Di Majo die de overige rode wijnen met een straatlengte het nakijken gaf.
Conclusies:
• Is de Gambero Rosso een betrouwbare gids? Op basis van onze scores “ja maar”. We hebben niet voor alle wijnen van de proefavond steeds de volle 3 glaasjes gegeven. Enige terughoudendheid is toch wel op zijn plaats.
• Deze proefavond bevestigde wat wij al zo lang trachten aan te tonen: overal in Italië van het noordoosten in Friuli tot het uiterste zuiden van de Laars worden goede tot zeer goede wijnen gemaakt. Wie de (dure) klassiekers uit Piemont of Toscana even opzij schuift vindt, mits wat zoekwerk, steengoede wijnen die nog betaalbaar blijven.
• Ook een vaststelling na deze proefavond: niet alleen in Bolgheri of Toscana wordt er geëxperimenteerd met minder voor de hand liggende rassen. Ook de wijnboeren uit minder gemediatiseerde regio’s zijn mee met de globalisering en hebben geen schrik om Franse rassen aan te planten. En met succes!