Doel van deze degustatie: “Sicilië herontdekt” staat op de uitnodiging en dat is ook zo want deze Italiaanse regio is in het verleden al besproken geweest maar de wijnwereld staat niet stil en inmiddels hebben ook de grootwarenhuizen een uitgebreid aanbod van deze wijnen in de rekken. Het druivenras nero d’avola is voor de wijnliefhebber ondertussen geen nobele onbekende meer en weet dat Sicilië ook met de witte variëteit grillo hoge ogen gooit.
Tijd dus voor Wijnclub Edelrot om na te gaan of al het goede nieuws dat we in de gespecialiseerde pers lezen ook in het glas wordt bevestigd.
De invalshoek om de selectie te maken was vrij complex. Er werd geopteerd om de 3 belangrijkste wijngebieden aan bod te laten komen (waar de DOC Etna niet mocht ontbreken wegens toprecensies) en ook om specifieke druivenrassen voor zich te laten spreken want in tegenstelling tot andere wijnregio’s drukt de Siciliaanse wijnboer zijn – voor ons nog vrij onbekende – autochtone rassen aan de borst (en mag daar terecht trots op zijn). Die Siciliaanse ranken geraken moeilijk de Straat van Messina over en bijgevolg bijna nergens anders in Italië geplant. Trouwens, de keuze voor deze wijndruiven komt niet zomaar uit de rookpluim van de Etna gewaaid…
Voor een samenvatting van het theoretisch gedeelte van de degustatieavond verwijzen wij graag naar bijgevoegde PowerPointpresentatie die een doorlichting maakt van deze wijnregio samen met een voorstelling van de 4 wijndomeinen die weerhouden werden om de 8 proefreferenties te leveren. U vindt er trouwens ook 2 kaarten met de diverse wijngebieden alsook enkele sfeerbeelden die een uitstekend voorsmaakje bieden van dit in vele opzichten waanzinnig interessante eiland.
Op de proeftafel kwamen 3 witte en 5 rode wijnen welke werden aangekocht bij Cavatappi in Gent (www.cavatappi.be) , gespecialiseerd in Italiaanse wijnen met een perfecte prijs/kwaliteit-verhouding.
Hierna vindt u het degustatieverslag van 1 onzer leden: 
- Tenuta Scilio – DOC Etna Bianco 2014 “Valle Galfina” – 100% carricante – (8.95 €)
Een voorbereidende blik op onze degustatiefiche brengt me al meteen bij de les: er worden inderdaad vanavond wijnen geproefd van druivenrassen waarvan ik tot op vandaag nog niet gehoord had. Wat mij ook verbaast is het feit dat al deze wijnen op relatief grote hoogte worden geteeld. Dit zal ongetwijfeld met een zoektocht naar frisheid te maken hebben.
In ons glas een wijn gemaakt op basis van 100% carricante. De kleur is wat voller en “breder” dan ik had verwacht: strogeel met koper reflex. Wel diep ingekleurd. In de neus valt mij meteen een zuiderse bloemengeur op: acacia, mimosa en rozenblaadjes. Ook wat wit fruit (paraguayoperzik,). De smaak zit meteen goed: vol en krachtig, uitstekend droog gevinifieerd met een goede fraîcheur. Strakke, mineralige finale met een beetje bitter. Past m.i. beter bij de maaltijd met een visgerecht of zelfs kip in sausbereiding) dan als aperitief (score 13/20)
- Caruso & Minini – DOC Sicilia 2015 “Tempune” – 100% grillo – (€ 9.75)
Als deze wijn even voortreffelijk smaakt als het homoniem van het wijnhuis kon zingen dan zitten we met deze wijn, gemaakt op basis van de grillo-druif, gebeiteld.
De wijngaarden van deze “Tempune” liggen op 500 m hoogte en dat merk je al meteen in de aanzet: in het glas een loepzuivere, bleek-gele wijn met groene reflex. Zeer mooie kleur die ook nog eens fris “oogt”. Zeer aromatische neus met nadruk op citrusfruit (limoen), kruiden (witte peper) en ook wat buxusgeur. In de mond een fris-scherpe aanzet met krokante zuren die wel mooi worden gedekt door het aanwezige fruit. Levert een mooie fraîcheur in het middenstuk. Beheerst bittertje in de afdronk met agrum in de finale. Deze “lookalike van een sauvignon” is een ideale zomerse terrasvriend en zou ik eerder ontkurken als aperitief dan hem te schenken bij de maaltijd. (score 14/20)
- Caruso & Minini – DOC Sicilia 2014 “Isula” – 100% cataratto – (€ 10.50)
Opvallende vaststelling: we proeven 3 witte wijnen en elke wijn heeft een verschillende kleur! De keuze van de wijndruif heeft hier ongetwijfeld mee te maken. In ons glas opnieuw schitterende kleurspiegel ditmaal met goudgele reflex; wijndruif van dienst: cataratto. Zeer mooie kleur die een paar procentpuntjes extra oplevert. Aromatische neus met vooral rijp fruit, tikje exotische toets (ananas en abrikoos). Vleugje hout. Vrij complex toch wel.
Krachtigste wijn van de drie. Ragfijne aanzet met zekere complexiteit. Fruitig (granny smith-appel) en een mooie combinatie frisse zuren/romige toets. Opvallende fraîcheur opnieuw. Knap hoor en goed versmolten! Ook weer dat bittertje in de finale hetgeen sommige proevers stoort maar ikzelf vind dit een extra pigment. Niettegenstaande een lichte alcoholtoets in de finale is dit de beste witte wijn van de sessie. Gastronomisch multi-inzetbaar, uitermate geschikt voor Mediterrane grillades (score 15/20)
- Terre di Giurfo – DOC Vittoria 2012 – “Belsito” – 100% frappato – (€ 9.75)
Wie voor de eerste rode wijn een flutkleur had verwacht komt bedrogen uit want in het glas komt een donkerrode wijn met paarse rand. Mooie schittering. Mooie kleur. In de neus is het even schrikken want voor walsen vermoed ik kurkaantasting. Onjuiste beoordeling zo blijkt want na walsen komen er mooie aroma’s van rijp rood fruit (kers, crème de cassis). In de mond een frisse, levendige aanzet met nadruk op rood fruit (kers, braambes). De zuren zijn goed aanwezig maar spartelen lekker rond in het fruitgeweld. Pluspunten: de frisheid blijft aanwezig en de wijn wordt niet log, geen confituur noch pruimen. Wel een tikje ‘rondeur’ (molligheid) in de afdronk. Minpunten: mist wat complexiteit en finesse door het fruitgeweld. Medium-lange finale met opmerkelijke framboise toets. Zomerse wijn en verdient een zomers gerecht. Waarom niet (gekoeld) bij de barbecue in plaats van die foute rosé? Een gegrilde kip of lamsbout die op zacht vuur een uurtje onder het deksel moet is dan zeker een excellente compagnon. (score 13/20)
- Terre di Giurfo – DOCG Cerasuolo di Vittoria 2012 – “Maskaria” – (€ 11.95)
Sicilië heeft maar 1 DOCG op haar grondgebied; het was dus logisch dat deze wijn aan bod zou komen in de degustatie. Volgens onze fiche een assemblage van 60% nero d’avola en 40% frappato. We blijven dus in de autochtone rassen.
Qua kleur is deze wijn een kopie van wijn nummer 4, alleen een tikje dieper rood en iets minder meniscus. Absoluut mooie kleur! Maar qua neus tapt deze wijn duidelijk uit een ander vaatje! Complexe neus, zeer verzorgd en ‘aristocratisch’. Mooie concentratie met fruit en kruiden, niet te veel, juist genoeg. In de mond een frisse en krachtige aanzet, complex zoals in de neus met rood fruit en kruiden, iets vegetaal, wel met finesse en fraîcheur. Deze wijn is zeker niet log en heeft zachte, rijpe tannines. De textuur is zijdeachtig en (belangrijk!) smakelijk. Mooie lange finale. Zeer goed gemaakt! Deze wijn verdient zeker zijn DOCG-status. Gastronomisch multi-inzetbaar maar toch eerder een wijn om van te genieten in de herfstperiode. (score 16/20)
- Tenuta Scilio – DOC Etna Rosso 2011 “Orphéus” – assemblage – (14.95 €)
De info op onze degustatiefiche oogt veelbelovend: een mix van nerello mascalese en nerello mantellato. (Bio)-wijngaard op 650 m hoogte, vatrijping en extra rijping van 2 jaar op fles. De wijn heeft een diepdonkere rode kleur met stevige veroudering in de meniscus. Vette tranen. Een dierlijke en tegelijk vegetale neus (leder, tabak en zoethout). Tertiaire aroma’s beheersen het olfactieve aspect, het rode fruit minder aanwezig, wel tonen van vijgen, rozijnen en rijpe doyennépeer. De aanzet in de mond is stevig, ‘doortimmerd’ zelfs, zeer krachtig en gemarkeerd door hout en kruiden. In het middenstuk wordt het weinige fruit overheerst door harde zuren en stevige tannines. (Nog) niet versmolten? Ook de finale wordt beheerst door strenge zuren en mist in het geheel evenwicht, verfijning en complexiteit. Een wijn “van de oude stempel” zoals sommige barolo’s en rioja’s die door hun extreem lange rijpingsproces de wijn teveel geweld aandoen. Jammer van de wijnkeuze want de DOC Etna heeft werkelijk zeer mooie wijnen te bieden. Te ontkurken als uw lief u net heeft verlaten en u alleen achter laat in dat veel te grote huis… L (score 11/20)
- Firriato (Baglio Soria) – IGT Sicilia 2011 – “Santagostino” (€ 14.95)
Ik houd mijn hart al vast. Ook deze wijn heeft 8 maand vatrijping en extra 6 maand op fles meegekregen. Toch kijk ik er naar uit want de prijzenkast is niet min : 3 glaasjes in de notoire “Gambero Rosso”; Volgens “The Wine Spectator” behoort deze wijn tot de top 100 wereldwijd en Robert Parker had een 90/100 quotatie in petto. Prijzen en medailles zeggen niet alles en daarom is het een uitdaging om deze wijn te beoordelen.
Aan de kleur ligt het niet want de wijn opent met een mooie donkere kleur en schittert in het glas. Wel een (iets te) brede meniscus. Verleidelijke neus: aangenaam rood fruit, beetje kruiden en beheerste houttoets. Complex en de componenten mooi in balans. Frisse aanzet in de mond met goed gedoseerd rood fruit, ragfijne zuren, perfect op hun plaats wat meteen een mooie fraîcheur oplevert. Finesserijke wijn met een voorbeeld van perfecte mix tussen fruit, zuren en tannine. Verfijnd is hier het codewoord. Onze voorzitter vindt dit een schoolvoorbeeld van een Italiaanse wijn en daar sluit ik mij graag bij aan. Gastronomisch heeft deze wijn teveel klasse om hem bij een doordeweekse pasta-met-tomatensaus soldaat te maken. Een dunne lende met sla en Belgische frietjes zou de wijn alle eer aandoen. (score 16/20)
- Firriato (Tenuta Borgo Guarini) – IGT Sicilia 2011 – “Harmonium” (€ 24.95)
De wijnmaker heeft voor deze wijn 3 hybriden van de nero d’avola gebruikt, heeft 12 maand Franse eik en 6 maand flesrijping achter de rug. Het prijzenkastje imponeert maar scoort volgens de chroniqueurs net dat tikje minder dan wijn nummer 7. Prachtige wijn die in het glas vloeit: zeer donker, bijna zwart, ondoorzichtig maar schitterende kleurspiegel, geen meniscus, vette tranen. Top! Verbluffende, complexe neus met eerst wat hout en vanille, dan kruiden (o.a. zoethout), fruit (braambes) en vegetaal (leder-tabak). De complexe neus zet zich naadloos door in de mond: zachte aanzet, zijdeachtig bijna. Fris-fruitig-kruidig en complex, goed ondersteund door een fijne houttoets. Perfect huwelijk tussen fruit en fijne zuren. Tannines om verliefd op te worden (tja, we worden een beetje lyrisch van deze wijn). Nergens plakkerig, nergens stroperig. Fijn in alle betekenissen. Klein minpuntje: de alcohol is iets te onstuimig in de finale. Maar wat een retro!! Je hebt wijnen tot de eerste macht, je hebt wijnen tot de tweede macht en je hebt wijnen – zoals deze topwijn – tot de derde macht. Doe deze fles open nadat uw lief terug bij u is ingetrokken… JJ (score 18/20)
Een peiling naar voorkeuren (met kennis van aankoopprijzen) leverde volgend resultaat op:
- In wit gingen de meeste stemmen op voor wijn nummer 3, gevolgd door wijn nummer 2
- In rood gingen de meeste handen omhoog voor wijn nummer 7, daarna gelijke stemmen voor wijnen 5 en 8
Wat te onthouden van deze avond?
- De verslaggever van dienst heeft herhaaldelijk de woorden fris en fraîcheur gebruikt.
Voor een regio uit Zuid-Italië is dit een groot compliment. Bewijs wordt hiermee geleverd dat door de juiste druivenrassen te gebruiken, de wijnstokken op de hogere hellingen van het eiland aan te planten en verstandig gebruik van hout de omschakeling naar uitstekende en droge wijnen goed is verlopen. Zowel in wit en rood.
- De wijnen in een mooie prijs/kwaliteitsverhouding worden aangeboden.
- Door het gebruik van autochtone rassen Siciliaanse wijnen een “eigen smoel” behouden.