Degustatieverslag – Touraine (Loire) d.d. 28/03/2017

Doel: in een lang verleden (2000) was Touraine nog een bestemming van onze jaarlijkse wijnreis en het mag herhaald, we hebben daar gedreven wijnmakers bezocht en fijne, harmonieuze wijnen geproefd. Dat was toch in ons collectief geheugen blijven hangen. Met de jaren zijn de verschillende wijnregio’s van de Loire wat onder onze radar geraakt en het was dus meer dan tijd om een proefsessie te organiseren. Onze keuze viel uiteindelijk op Touraine. In het najaar komen wijnen van Anjou op de proeftafel.

“Leven als God in Frankrijk” is een bekend gezegde en het zou dan ook niemand verbazen indien God voor de Loire zou kiezen: heel de regio is uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed! “De Tuin van Frankrijk” wordt de regio soms ook genoemd. Alles is hier inderdaad aanwezig om een prachtige tijd te beleven: aangename temperaturen, rust op het platteland, elegante steden, prachtige kastelen met dito tuinen, gastronomie & wijn natuurlijk! Noem het en je vindt het aan de boorden van de langste rivier van Frankrijk.

Een proefsessie op niveau met het thema “Loire” zou doodzonde zijn (en met God Bacchus in de buurt is dat niet aangeraden) want er zijn enorme  verschillen in bodem, terroir, weersomstandigheden tussen de regio’s onderling, resulterend in een gigantische waaier van soorten, smaken en herkomstbenamingen (AOP’s) zodat je als wijnclub quasi verplicht bent om er 1 van de 6 (grotere) wijngebieden uit te halen: die zijn beginnend van aan de Atlantische Kust:

Pays Nantais (o.a. muscadet), Anjou, Saumur, Touraine, Centre (o.a. sancerre), Haute-Loire (o.a. st-pourçain).

Wij fixeren ons met deze degustatie op Touraine, de andere wijngebieden komen in een later stadium zeker nog aan bod.

kaart

Wat te onthouden van wijnregio Touraine?

Ligging: rond de stad Tours (vandaar de naamgeving), begint in het oosten net voorbij Blois en eindigt aan de samenvloeiing van Vienne en Loire. Ook de wijngaarden gelegen aan de zijrivieren Vienne, Cher, Indre, Loir (zonder ‘e’) behoren tot de regio. Er zijn (momenteel) 23 erkende herkomstbenamingen met als belangrijkste: Chinon, Bourgeuil en St-Nicolas de Bourgeuil, Touraine, Vouvray, Montlouis.

Geschiedenis: in tegenstelling tot vele andere wijnstreken werd de wijnstok niet door de Romeinen aangeplant maar door de eerste kloosterorden rond 380 n.C. De vele wijnmusea in de streek zijn getuige van een lang en intensief verleden. De wijnproductie bereikte haar hoogtepunt op het einde van de 19e eeuw. Ook vandaag nog zijn deze wijnen niet echt “doorgebroken” op Europees niveau. De wijnproducenten besteden hun promotiebudget eerder aan lokale initiatieven dan internationaal een aanwezigheidspolitiek te voeren. Anderzijds blijven de prijzen naar Europese normen aan de bescheiden kant, verkopen de wijnen door de miljoenen toeristen vlotjes in de restaurants én is er de nabijheid van hoofdstad Parijs die een enorme aanzuigkracht vertegenwoordigt.

 

Klimaat: De Loire wordt beschouwd als een “kantje-boordje” wijnregio. De weersomstandigheden zijn niet altijd ideaal om perfect rijpe druiven te kunnen telen. De kwaliteit varieert dus sterk naargelang het oogstjaar. De klimaatopwarming is voor deze wijnboeren dan ook eerder een zegen dan een vloek. Gelukkig wordt de regio doorsneden door grote rivieren waar in de valleien microklimaten worden gecreëerd; het matigend effect van de rivieren en het weerspiegelend licht zijn een grote hulp in jaren met minder zonneschijn. De kans op late nachtvorst in het voorjaar en soms hevige regenval in de herfst zorgt er voor dat de wijnboer het juiste moment van oogsten goed moet inschatten: enerzijds moeten de druiven voldoende zuren hebben om fraîcheur te garanderen, anderzijds moet de druif voldoende rijpheid en materie hebben ontwikkeld om van kwaliteitswijn te kunnen spreken. Een moeilijke oefening die bij verkeerde beslissingen fatale gevolgen kan hebben.  

Bodem: Zoals hoger aangehaald kent de Loire diverse bodemtypes. Touraine is het land van de tufkrijtsteen (tuffeau), een zachte, roomkleurige rots van vulkanische oorsprong. De muren van de beroemde kastelen in deze regio zijn er in opgetrokken. Ook is zulke bodem voldoende zacht om er de ontelbare wijnkelders in uit te graven. In de valleien vind je alluviale afzettingen die zich met de tufsteen vermengen: klei, zand, silex. Aan de boorden van de Vienne (chinon en de 2 bourgeuils) vindt men dikke lagen van grind. Voor deze 3 AOP’s zijn er bijzondere bodemkenmerken. De wijngaarden die in het dal liggen hebben een alluviale ondergrond van zand en klei en leveren lichte, snel consumeerbare wijnen. De hoger gelegen percelen hebben een andere bodemstructuur: meestal vulkanische tufsteen (tuffeau) soms met silex of leisteen. Deze wijnen ondergaan een andere vinificatie, krijgen een langere pelweking en krijgen meestal vatopvoeding. Dit zijn wijnen met meer finesse en hebben een veel langer bewaarpotentieel. In topjaren worden hier topwijnen gemaakt!

 

bodemtype chinonBODEMTYPE CHINON TUFSTEEN GEMENGD MET KLEI              bodemtype zand BODEMTYPE CHINON ZAND GEMENGD MET GRIND

Druivenrassen:  In Touraine zijn 16 (!) rassen toegelaten. We beperken ons tot de voornaamste:   cabernet-franc, cabernet-sauvignon, chardonnay, chenin blanc, côt (malbec), gamay, pinot noir, sauvignon blanc. Voor de vaandeldragers van de regio is 100% chenin blanc verplicht voor de AOP’s Vouvray en Montlouis. 100% cabernet-franc voor AOP’s Chinon, Bourgeuil en St-Nicolas de Bourgeuil. De gamay vindt men voornamelijk in AOP Touraine waarmee men eenvoudige, fruitige wijnen maakt.

Kwaliteitsniveau’s

In tegenstelling tot andere Franse wijnstreken is de AOP-wetgeving voor de Loire (veel) soepeler. Dat heeft natuurlijk een historische achtergrond omdat in deze wijnstreek quasi elk type wijn wordt gemaakt. Het is tegelijkertijd een voordeel (groot aanbod per producent) maar ook een nadeel want de echte “kanjers” zoals in Bourgogne, Bordeaux of Rhône ontbreken hier wel. Hieronder een opsomming van de meeste AOP’s met kleuren en toegelaten rassen. De bekendste staan in ‘vetjes’.

wijngaardWIJNGAARD IN ST-NICOLAS DE BOURGEUIL

 

Enkele cijfers over de regio Touraine:

Totale oppervlakte  (AOP): 5500 ha

Gemiddelde temperatuur (jaarbasis): 11,1°C

Gemiddeld aantal zonuren: 1349

Productie: 942000 hl

Verdeling per kleur:

Wit: 60%  –  Rood :20%  –  Rosé: 4%  –  Mousserend: 16%

 

 

Degustatieverslag:                    

Zoals gebruikelijk kwamen er 8 wijnen op de proeftafel. Wijnen 1 en 8 werden aangekocht op het domein zelf. Wijnen 4 en 7 werden geleverd door het “Soete Huys” in Beveren/Melsele. De overige wijnen werden online aangekocht bij Gall & Gall Nederland die een mooi assortiment Loirewijnen in voorraad hebben.

 

Op onze vraag kwam volgend degustatieverslag in onze mailbox:

 

  1. Domaine Sébastien Brunet – Vouvray AOP (mousseux) “Le Naturel” 100% chenin blanc (€ 14.76)la naturel

Goudgele kleur, superfijne belletjes. Beheerste neus, wit fruit, vooral peer maar ook kruiden (salie). Bakkersgist.

Zeer droge aanzet met stevige mousseontplooiing. Krachtige wijn. Groene toetsen (kruiden), nootachtig. Beetje bitter, mogelijk van de noot…Stevige finale. Krachtpatser die stevig in zijn schoenen staat. Dosage? Naar mijn gevoel nul! (score A)

 

  1. Domaine de Villebois – Touraine 2014 AOP ‘vieilles vignes’ – 100% sauvignon blanc (€ 11.00)de villebois

Bleekgeel met koper reflex. Correcte kleur. Bloemige/fruitige neus. Appel, abrikoos. Zoete zweem, mineralig, wat vuursteen op de achtergrond. In de mond frisse aanzet, fruitig, lichtjes bitter. Geen textuur, geen samenhang en nog veel vrijstaande zuren. Mediumlange finale met groene impressies. Zuren die lang nablijven in de finale. (score B-)

  1. Cave des producteurs de Vouvray – Vouvray AOP 2014 – 100% chenin blanc (€ 8.50)aubert

Goudgele kleur met mooie schittering. Aangename, ronde neus met fruittoets. Combinatie die mij aan een tarte tatin doet denken. Rozijnen, honing en raar maar waar, sojaolie. Smakelijke, ronde aanzet “lieblich” zoals de Duitsers zeggen maar wel lekker. Het geheel goed ondersteund door zuren. Dit is geen meditatiewijn maar onder vrienden en als aperitief? Moet kunnen! Gewoon goed zonder capsones … als je van een beetje zoet houdt. (score B+)

  1. Lionel Gosseaume – Touraine AOP 2014 “Les Marcottes” vieilles vignes – 100% gamay (€ 7.95)gosseaume

Donkerrode kleur met paars/rode rand. Brede meniscus maar toch met een diepe kleur. Bwoh! Een onverwachte aardse neus: grond, bosgrond en viooltjes, groene kruiden, steenkool (mineralen). Gelukkig laat ik de wijn een paar minuten rusten. Dit geeft in de neus een ander beeld: Kersen; krieken eventueel maar toch rood fruit, mooi opengebloeid. De mond geeft een aangename ronde aanzet, zeer fruitig maar ook krachtig en toch soepel. Stevige zuren in het middenstuk. Ook in de finale overheerst de combinatie fruit en zuren maar in een goede context. Makkelijk te verwarren met een (goede) beaujolais. Deze wijn verrast me in goede zin. (score B+)

  1. Famille Bougrier – Touraine AOP 2015 – Tradition – “Les Hauts Lieux” (gamay + cab. franc) – € 9.50les hauts lieux

Ook deze wijn oogt dieprood maar doorzichtig. Brede(re) rand. Correcte kleur. In de neus merken we kersen of krieken, groene peper ook in de aanzet. Aangenaam fris fruit (krieken). Geen overheersende zuren. Deze wijn heeft een betere structuur dan wijn 4. Eenvoudige wijn maar wel goed gemaakt. Toch een iets uitdrogende finale… (score B)

  1. Famille Bougrier – St-Nicolas de Bourgeuil AOP 2015 “La Martinière – 100% cabernet franc (€ 10.00)st nicolas

Robijnrode kleur, doorzichtig, brede rand, kleine kleurkern met toch vette tranen. In de neus is het fruit eerder op de achtergrond. Aardse tonen overheersen (leder) groene paprika en ook een houttoets. Frisse aanzet in de mond. Smakelijk met rijp fruit (krieken op sap) en pruimen. Kruidig middenstuk. Mist wat samenhang (en body) en droogt ferm uit in de finale. (score B-)

  1. Domaine de la Renaudie – Touraine-Chenonceaux AOP 2015 – assemblage côt/cab. franc (€ 12.25)la renaulie

Diepe, donkere kleur, quasi zwart en ondoorzichtig. Mooie concentratie. Vegetale neus, hout en kruiden, leder, pruimen. In de mond frisse maar wel krachtige aanzet. Bijna massief in vergelijking met vorige rode wijnen. Soepel met goede structuur en relatief zachte tannine. De wijn blijft krachtig tot in de redelijk lange finale. Mooie wijn met fijne tannines, goede structuur en goed ‘afgerond’. Mooi product (met dank aan de malbec!) (score A)

  1. Château de Coulaine – chinon AOP 2013 “Les Picasses” – 100% cabernet franc (€ 16.21)les picasses

Medium ingekleurd, doorzichtig en met brede meniscus. De wijn opent met een enorme kruidigheid: tijm, peper, kruidnagel, munt. Zeer mineralig en met fijne houttoets. In de mond een frisse aanzet met opnieuw een aanval van kruiden. Groen, impressie van eucalyptus. Witte peper, lavendel koriander. Een vrij hoog zuurgehalte in het middenstuk die geen ruimte laat voor andere indrukken. De strenge tannine doet de wijn redelijk hard (strak) aanvoelen. Ook in de finale is de wijn veel te streng en heeft te weinig fruit in huis om een lange termijnvisie te kunnen ontwikkelen. Volgens onze wijnmeester is de regisseur van dit domein de allerbeste wijnmaker in de Loirestreek maar heeft het oogstjaar 2013 hem de das omgedaan. Uitdrogend. Niet zo lekker in globo. Zou kelderrust de wijn kunnen helpen? Wij doen de test. Afspraak in 2022! (score op proefdatum B-)

Na de degustatie werd het proefpanel gevraagd om een tiercé op te stellen:

Voor rood met een stalinistische score : Domaine de la Renaudie.

Voor wit oogstte de halfzoete vouvray van de Cave des  Producteurs de meeste stemmen.

 

Onze indrukken:

  • Het oogstjaar is superbelangrijk in Touraine. Proeven alvorens te bestellen is ten zeerste aangeraden.
  • Probeer toch iets meer uit te geven dan 10 euro per fles wil je wat kwaliteit in je glas aantreffen.
  • Indien goed gemaakt zijn dit ideale begeleiders van zomerse gerechten of wit vlees (kip, kalf)
  • In wit lopen de restsuikergehaltes wat uiteen. Proef voor alle zekerheid.
  • In de AOP’s Chinon, Montlouis en Vouvray zijn er verrassende ontdekkingen te doen.